معادلات برآوردی تعمیم یافته مرتبه اول و دوم و کاربرد آن در تحلیل داده های طولی ریزنشت

معادلات برآوردی تعمیم یافته مرتبه اول و دوم و کاربرد آن در تحلیل داده های   طولی ریزنشت       دکتر فرید زایری 1 - سمیه بردی نشین2 - دکتر علیرضا اکبرزاده باغبان3 – دکتر مامک عادل 4 – دکتر سعید عسگری 5   1- استادیار مرکز تحقیقات پروتئومیکس دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی   2- دانشجوی کارشناسی ارشد گروه آموزشی آمار زیستی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی   3- استادیار گروه آموزشی آمارزیستی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی   4- استادیار گروه آموزشی اندودنتیکس دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی قزوین   5- استاد گروه آموزشی و مرکز تحقیقات اندودنتیکس دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی       چکیده   زمینه و هدف : در مطالعات علوم پزشکی مکرراً با داده های طولی که در طول زمان جمع آوری می شوند برخورد می گردد. زمانی که مدل سازی میانگین حاشیه ای هدف اصلی مطالعه است و ساختار همبستگی به عنوان یک پارامتر مزاحم در نظر گرفته می شود، معادلات برآوردی تعمیم یافته مرتبه اول ( gee1 ) معمولاً یک راه حل مناسب پیشنهاد می کند. اما زمانی که مدل سازی ساختار همبستگی یکی از اهداف تحلیل است، معادلات برآوردی تعمیم یافته مرتبه دوم ( gee2 ) می تواند انتخاب اول برای تحلیل داده ها باش د. به همین جهت هدف از این مطالعه معادلات برآوردی تعمیم یافته مرتبه اول و دوم و کاربرد آن در تحلیل داده های طولی ریزنشت می باشد.   روش بررسی: این مطالعه از نوع طراحی مدل آماری است. در این مقاله، روشهای gee1 و gee2 در داده های به دست آمده از مطالعه ریزنشت دو ماده پرکننده انتهای ریشه دندان شامل mta و cem با دو ارتفاع و دو قطر مختلف و همچنین در سه نوبت تکرار (روز اول، هفته اول و ماه اول)، مورد استفاده قرار گرفتند و نتایج این دو روش آماری، در داده های کمی و دو حالته (وجود یا عدم وجود) ریزنشت مقایسه شدند .   یافته ها: نتایج حاصل از gee1 و gee2 در داده های میزان ریزنشت نشان داد که زمان، نوع ماده پرکردنی، قطر و ارتفاع ماده پرکردنی اثر معنی داری بر میزان ریزنشت دارند. همچنین نتایج داده های دو حالته ریزنشت توسط دو روش آماری فوق، معنی داری زمان و نوع ماده پرکردنی را اثبات کردند. همبستگی بین تکرارها در داده های پیوسته غیر معنی دار و در داده های دوحالتی معنی دار بود .   نتیجه گیری: با توجه به اینکه در داده ها میزان ریزنشت، همبستگی بین تکرارها معنی دار نشد و برآوردهای حاصل از دو روش gee1 و gee2 یکسان شدند، در نتیجه در این داده ها روش ساده تر gee1 کفایت می کند. اما از آنجا که در داده های دو حالته ریزنشت، رابطه بین تکرارها معنی دار گردید، بهتر است از روش gee2 استفاده شود تا ساختار همبستگی به طور کاراتری برآورد گردد .   کلید واژه‎ها: ریزنشت – مطالعه طولی – معادلات برآوردی تعمیم یافته مرتبه اول – معادلات برآوردی تعمیم یافته مرتبه دوم   وصول مقاله: 2/9/1390 /1383 اصلاح نهایی: 22/10/1390 پذیرش مقاله: 6/12/1390 /1385   نویسنده مسئول : دکتر فرید زایری، مرکز تحقیقات پروتئومیکس دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی   e.mail: [email protected]